Każda sprawa o rozwód, winna być rozpatrywana indywidualnie, z uwzględnieniem jej specyfiki. Nie oznacza to jednak, że poszczególne sprawy nie są do siebie podobne. Wszak w każdej z nich z grubsza chodzi o to samo – choć tak jak to bywa, diabeł z reguły tkwi w szczegółach.
W każdej sprawie o rozwód, sąd obligatoryjnie przeprowadza dowód z przesłuchania Stron. W razie gdy przesłuchanie jednej ze stron nie jest możliwe (z powodu np. jej braku uczestnictwa na rozprawie mimo prawidłowego doręczenia zawiadomienia o terminie), sąd może poprzestać na zeznaniu złożonym przez drugą stronę.
W zależności od charakteru sprawy (rozwód z orzeczeniem o winie lub bez orzekania o winie), tego czy strony posiadają wspólne małoletnie dzieci – katalog pytań zadawanych przez sąd może się różnić.
Jeżeli w ramach sprawy sąd musi orzec o władzy rodzicielskiej, alimentach czy kontaktach – zakres przesłuchania będzie zdecydowanie szerszy niż w przypadku sprawy, w której sąd jedynie winien orzec o samym rozwodzie.
Nie istnieje oficjalna, ustawowa lista pytań, które sąd winien zadać stronom występującym o rozwód. W większości spraw, lista pytań które padają na sali rozpraw bywa podobna. W każdym bowiem przypadku sąd musi upewnić się m.in. czy doszło do trwałego i zupełnego rozpadu pożycia, tj. czy zerwana została tzw. wspólnota duchowa, fizyczna i gospodarcza. Jedynie bowiem trwały i zupełny rozpad tych więzi świadczy o spełnieniu się tzw. pozytywnych przesłanek rozwodowych.
Nadto jeżeli Strony posiadają małoletnie dziecko, sąd musi upewnić się, czy orzeczeniu rozwodu nie sprzeciwia się jego dobro.
W trakcie przesłuchania Stron, zazwyczaj zadawane są następujące pytania:
- Kiedy i gdzie zawarto małżeństwo?
- Czy Strony posiadają dzieci?
- Czy Strony zawierały umowę majątkową małżeńską?
- Czy Strony żywią do siebie jakieś uczucia?
- Czy Strony współżyją ze sobą?
- Czy Strony prowadzą wspólne gospodarstwo domowe?
- Do kiedy małżeństwo funkcjonowało prawidłowo?
- Jakie są przyczyny rozpadu pożycia Stron?
- Jakie są przyczyny trwałego i zupełnego rozpadu pożycia?
- Czy małżonkowie byli względem siebie wierni? Jakie są dowody zdrady?
- Czy małżonkowie byli względem siebie lojalni, pomocni w potrzebie?
- Czy w małżeństwie stron dochodziło do przemocy fizycznej, psychicznej lub ekonomicznej?
- Czy wiadomym jest by dochodziło do interwencji policji?
- Czy któryś z małżonków nadużywał alkoholu lub innych używek? Od kiedy? Jak często? Jakie ilości? Czy były utraty przytomności, pobyty w izbie wytrzeźwień, leczenie przymusowe, próby nakłonienia do podjęcia leczenia?
- Jakie jest nastawienie małoletnich do rozwodu, tj. czy ich dobro jest zagrożone? Czy są problemy wychowawcze? Czy dzieci wiedzą o rozwodzie?
- Czy obydwoje małżonkowie w równym stopniu zajmują się opieką nad małoletnimi?
- Czy Strony są w stanie współdziałać w zakresie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej? Czy na tym tle dochodzi do konfliktów? Jak często?
- Czy rodzice w równym stopniu interesują się losem małoletnich?
- Czy rodzice realizują prawo do kontaktów z małoletnimi?
- W jaki sposób zarobkują strony i jaki przeciętny dochód i z jakiego tytułu uzyskują?
- Jaki jest zawód wyuczony i wykonywany przez strony?
- Czy małżonkowie są zaradni, przedsiębiorczy? Jakie są ich możliwości zarobkowe?
- Czy w trakcie trwania małżeństwa, strony należycie zaspokajały finansowe potrzeby rodziny?
- Czy w trakcie trwania małżeństwa, jedna ze stron regularnie przekazywała drugiej stronie jakieś pieniądze celem zaspokojenia potrzeb rodziny?
- Jakie są uzasadnione potrzeby małoletnich?
- Czy wszelkie potrzeby małoletnich są zaspokajane, czy też są oni w niedostatku?
- Czy Strony zamieszkują wspólnie?
- Czy lokal/dom został podzielony przez Strony do korzystania?
- Czy wspólne zamieszkanie jest możliwe, jest zgodne?
- Czy dochodzi do konfliktów na tle wspólnego zamieszkiwania/przemocy?
W sprawach o rozwód bez orzekania o winie, sąd z reguły ogranicza się do zadania podstawowych pytań. By uniknąć niepotrzebnych stresów i niespodziewanego „zamroczenia”, przed rozprawą warto jednak przećwiczyć i przemyśleć odpowiedzi na wszystkie z w/w pytań.
